خانواده؛ مهم‌ترین نهاد تربیت

کارت پستال تبریک روز خانواده

 

 

 

---

 

خانواده به عنوان مهم‌ترین نهاد تربیتی اگر کارکرد خود را به درستی انجام دهد و به شکل کلیتی که تشکیل شده از افراد است، بتواند انسان‌های سالمی را تحویل جامعه دهد، آن وقت است که می‌توان به آینده آن جامعه امیدوار بود. پدر، مادر، خواهر و برادر در فرهنگ عامه، تشکیل دهنده خانواده هستند که در تقسیم بندی دیگری از دو دسته والدین و فرزندان نیز نام برده می‌شود. تمام افرادی که در یک جامعه زندگی می‌کنند، برخاسته از خانواده‌ها بوده و فارغ از نقش اجتماعیشان در خانواده خود نقش پدر، مادر یا دیگر اعضا را بر عهده دارند.

زندگی دو انسان در برهه‌ای از زمان به هم گره می‌خورد و حاصلی که از این گره پدید می‌آید، نهادی است که بنیان فرهنگی و اخلاقی یک اجتماع را پایه گذاری می‌کند. اگر در این شروع، اشتباهی صورت بگیرد، نتایج وخیم آن تا مدت‌های بسیار مدید، نه تنها گریبان‌گیر خانواده تشکیل شده است، بلکه اثرات سوء آن در جامعه نیز تسری می‌یابد و در دیدی کلان‌تر می‌تواند اساس و بنیاد دیگر خانواده‌ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد، چه آنکه امروزه جوامع شهری به لحاظ درهم تنیدگی مناسبات روزمره، تا حد بسیار زیادی به مانند نخ تسبیح عمل می‌کنند و همان طور که عامل پیوند و نزدیکی خرده فرهنگ‌ها به یکدیگر هستند، می‌توانند آسیب‌ها را نیز منتقل کنند. فرد برآیند آنچه در جامعه می‌گذرد را با خود به خانه می‌برد و برعکس هر آنچه در داخل خانه اتفاق می‌افتد، اثرش را می‌توان در اجتماع مشاهده کرد.

 

 

به طور خلاصه بین خانواده و جامعه، یک نسبت مستقیم و اثرگذار وجود دارد. انتخابی که بر اساس عقل، توافق و همدلی باشد، یک نهاد آرام متعادل و سالم را شکل می‌دهد، اما اگر این انتخاب احساسی و حساب نشده باشد، خانواده‌ای را شکل می‌دهد که بنیانی سست و ضعیف دارد و در اثر کوچک‌ترین ناملایمتی از هم گسیخته خواهد شد و این از هم گسیختگی را به اعضای دیگر جامعه نیز سرایت خواهد داد.

 

تشکیل خانواده، قدم اول در مسیری است که از آن به زندگی مشترک یاد می‌شود. در واقع هم اکنون زن و مردی وجود دارند که با آمدن فرزندان، نام پدر و مادر به خود می‌گیرند و به طور کل والدین نامیده می‌شوند، مسئولیت با تولد اولین فرزند شروع می‌شود، گرچه زن و مرد قبل از تولد فرزندانشان نیز نسبت به هم مسئول هستند و باید وظایفی را در قبال یکدیگر انجام دهند، اما تولد فرزند و اضافه شدن او به جمع خانواده، فاز دیگری را می‌گشاید که از آن با نام آشنای تربیت یاد می‌شود. بسیار شنیده‌ایم که می‌گویند فرزند عزیز است، اما تربیتش عزیزتر است. تربیت فرزند به معنای فراهم آوردن مقدمات لازم برای به فعلیت رسیدن قوای او طی راه پرفراز و نشیب زندگی بوده و این عمل، نیازمند آگاهی و تمرین عملی است. اگر پدر و مادر در جهت انتقال عقاید صحیح و ایجاد رفتار درست در فرزند خود کوشا باشند، قدم اول زندگی را به جای فرزند خود برداشته‌اند.

 

محیط خانواده اولین محیط اجتماعی است که فرزند تجربه می‌کند، او از اعضای خانواده به ویژه پدر و مادر بیشترین تأثیر را می‌پذیرد، زیرا فرزند در بدو امر تحت حمایت‌های پدر و مادر خود بوده و همواره شاهد است که ضعف‌های او را والدینش جبران می‌کنند و تغذیه و پرورش او را بی هیچ چشمداشتی انجام می‌دهند.

این تجربه موجب اطمینان فرزند نسبت به آن‌ها می‌شود و این اطمینان، باعث پذیرندگی او از پدر و مادر است و به قولی محیط خانواده اولین کلاس درسی است که انسان‌ها تجربه می‌کنند، اگر در این کلاس، عقاید صحیح و راه درست زندگی کردن به انسان آموخته شود، نه تنها راه سعادت فرد، بلکه تعالی جامعه آینده نیز تا حدود زیادی روشن خواهد بود، زیرا یکی از اهداف تعلیم و تربیت فرزند در خانه و بعد در مدرسه، آماده سازی او برای زندگی در اجتماع است.

به همین دلیل برخی آموزش‌ها برای او ضروری است و باید آن آموزش‌ها از خانه شروع شود. البته این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که والدین در تربیت فرزندانشان می‌بایست با آگاهی از تفاوت‌های خود و فرزندان، از حیث فضای فرهنگی و مناسبات اجتماعی، ظرف مکانی و زمانی زندگی خود را در نظر بگیرند و با توجه به این موارد، فرزندشان را برای ورود به اجتماع آماده کنند.

 

 

 

نباید این نکته را از نظر دور داشت که فرزندان امروز ما پدران و مادران فردا هستند و تأثیری که ما امروز روی آن‌ها می‌گذاریم، ممکن است اثراتش تا چند نسل ادامه داشته باشد و تأثیر مستقیم خود را بر جوامع آینده نیز تحمیل کند. آنچه مسلم است امروز فرد فرد ما که تشکیل دهنده خانواده‌ها و جامعه پیرامونمان به حساب می‌آییم، مسئول فردا و فرداهای نسل‌های بعدی نیز هستیم، همان طور که نسل‌های گذشته تأثیرگذار بر هر آنچه که ما امروز هستیم، بوده‌اند.

 

باشگاه کاربران تبیان، روز خانواده را به شما کاربران عزیز تبیانی تبریک عرض می‌کند و برای همه شما، کانون خانوادگی گرم و پر از مهری را آرزو دارد. شما عزیزان می‌توانید برای تبریک روز خانواده، از کارت تبریک زیبای طراحی شده باشگاه کاربران نیز استفاده کنید.

 

این کارت تبریک زیبا را از اینجا و با جملاتی که دوست دارید برای آشنایان و خانواده خود ارسال نمایید.