امروز در میان اخباری که در رصد خانه اقتصادی تابناک به بررسی آن‌ها پرداخته‌ایم، خبر خوبی از طرح ایجاد قرارگاه اقتصادی وجود دارد که البته صاحب خبر آن مشخص نیست. همچنین محمود بهمنی بدون توجه به سخنان اخیر شمس‌الدین حسینی اعلام کرده است که قرار نیست نرخ ارز مرجع تغییری داشته باشد.

امروز اخبار مورد توجه رصد خانه اقتصادی تابناک به این شرح است:

داستان پتروشیمی و مازاد ارزی آن

در میان خبرهای اقتصادی امروز اولین خبری که مورد توجه رصدخانه اقتصادی تابناک واقع شد گفتگوی مدیر کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با ایسنا بود که طی آن علی‌محمد بساق‌زاده به نکته قابل توجهی در خصوص عرضه ارز حاصل از صادرات پتروشیمی در مرکز مبادلات ارزی اشاره کرده.

وی گفته است: طبق مقررات اولویت این است که ابتدا نیاز صنعت پتروشیمی از جمله تأمین خوراک وارداتی، تأمین مواد شیمیایی و بازپرداخت فاینانس‌ها و وام‌ها توسط ارزی که حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی است رفع شود ... تأمین خوراک داخلی نیز با ارز صورت می‌گیرد و با در نظر گرفتن این موارد اگر ارز مازاد وجود داشت، آن ارز باید در اتاق مبادلات ارزی عرضه شود    . 

نگاه از پشت تلسکوپ: البته بساق زاده به این موضوع اشاره نکرده است که آیا بعد از "تأمین نیاز صنعت پتروشیمی" ارز مازاد وجود خواهد داشت یا خیر؟ گویا آن گونه که وی اشاره می‌کند، قرار نیست بعد از تأمین این نیازها ارزی برای عرضه در مرکز مبادلات وجود داشته باشد و یا مقدار آن بسیار محدود خواهد بود. بنابراین به نظر نمی‌رسد که دولت باید چندان به عرضه ارز حاصل از صادرات پتروشیمی در مرکز مبادلات ارزی دل‌خوش باشد.

بعد از آنکه افزایش نرخ ارز جای هیچ شک و شبهه ای برای پتروشیمی‌ها برای صادرات محصولات خود – و احیاناً اگر مازادی بود، آن وقت تأمین صنایع پایین دستی پتروشیمی در کشور – باقی نگذاشته، گویا صادر کنندگان پتروشیمی فراموش کرده‌اند که چندی پیش محمد رضا رحیمی خطاب به آنان که ارز خود را به مرکز مبادلات نمی‌آورند گفت: همانا نوبت ما هم می‌رسد!

بودجه عمرانی و کسری از آن

اما امروز موسی‌الرضا ثروتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفتگویی با فارس داشت که مورد توجه تلسکوپ رصد خانه اقتصادی تابناک قرار گرفت. وی در این گفتگو اشاره کرده است که این دولت برای کسری بودجه متمم نمی‌دهد و: به هر کس دلش می‌خواهد بودجه می‌دهد و به هر جا نخواست بودجه نمی‌دهد و خودش در نقش یک قانون‌گذار عمل می‌کند و اعتقادی به متمم یا اصلاحیه بودجه ندارد   .

اما این نکته ای نیست که توجه رصد خانه را به خود مشغول کرد، بلکه این نکته است که وی ادامه داده: دولت می‌خواهد به جای اختصاص 40 هزار میلیارد بودجه عمرانی در سال جاری تنها 10 هزار میلیارد تومان یعنی 25 درصد اختصاص دهد و تاکنون 2500 میلیارد تومان از بودجه عمرانی سال جاری پرداخت شده است.

نگاه از پشت تلسکوپ: دقیقاً منطقی‌ای است که زمانی که مجلس نمی‌گذارد دولت از مابه‌التفاوت نرخ ارز یارانه نقدی بدهد، درآمدهای دولت در بودجه را به نصف تقلیل می‌دهد، جلوی افزایش نرخ حامل‌های انرژی در سال 91 را می‌گیرد و فاز دوم هدفمندی را کما می‌برد و خلاصه نمی‌گذارد دولت به هر جا که خواست بودجه بدهد و به هرکس که نخواست ندهد، دولت هم مجبور می‌شود تا تمام پروژه های سفرهای استانی را کلنگ زده و نزده رها کند تا "تعادل" بودجه حفظ شود. اگر مجلس اجازه می‌داد دولت از مابه‌التفاوت نرخ ارز کسری بودجه خود را هر جور که دلش خواست جبران کند اکنون همه پروژه های عمرانی تأمین بودجه شده بود و دیگر این پروژه‌ها کلنگ زده رها نمی‌شد.

راستی موسی‌الرضا ثروتی گویا فراموش کرده است که قرار بود نرخ ارز در مرکز مبادلات ارزی 2 درصد زیر بهای بازار آزاد باشد و وی اولین کسی بود که این خبر را بعد از جلسه مجلس و دولت اعلام کرد.

بررسی طرح تشکیل قرارگاه اقتصادی

امروز مهر، خبری را به نقل از یکی از نمایندگان مجلس منتشر کرده که بر اساس آن طرحی برای تشکیل یک قرارگاه اقتصادی با حضور نمایندگان سه قوه در خصوص تصمیمات کلان اقتصادی برای کشور در دست بررسی است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی که نخواسته نامش فاش شود، گفته: هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در حال بررسی طرحی است که بر اساس آن قرارگاهی اقتصادی با حضور نمایندگانی از سه قوه برای اتخاذ تصمیمات کلان اقتصادی تشکیل می‌شود. بر اساس این طرح از هر قوه 2 نفر برای حضور در این قرارگاه انتخاب خواهند شد.

این نماینده با بیان اینکه هیئت رئیسه هنوز در خصوص این طرح به تصمیمی نرسیده است، ادامه داد: با اتخاذ این تصمیم بحران مدیریت اقتصادی از یک قوه میان سه قوه توزیع خواهد شد. وی تصریح کرد: نمایندگانی که به دنبال این طرح هستند قصد دارند بار بحران مدیریتی اقتصاد کشور را از دوش دولت بردارند.

نگاه از پشت تلسکوپ: این خبر دو موجب خوشحالی دارد. اول اینکه گویا علاوه بر نمایندگانی که قصد دارند تمام مشکلات اقتصادی را به گردن دولت بیندازند و سوء مدیریت دولت را در بوق و کرنا کنند، عده ای از نمایندگان هم در مجلس هستند که خواهان کاهش فشار بر روی دولت هستند. دوم بسی موجب خوشحالی است که بعد از یک دوره سردرگمی و آشفتگی قرار است که قرارگاهی اقتصادی به عنوان شاید قرارگاه مدیریت بحران یا چیزی مانند آن تشکیل شود که هر سه قوه به شکلی هماهنگ در آن عمل کنند.

فقط جای تعجب آنجا است که چرا این‌گونه اخبار خوشحال کننده معمولاً بدون ذکر نام صاحب خبر منتشر می‌شود ولی در خصوص اخبار تکان دهنده و تنش آفرین هویت‌ها کاملاً مشخص است!

مشوق‌های خوب برای صادرکنندگان خوب

امروز محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی، در گفتگویی با فارس در مورد عدم تغییر نرخ ارز مرجع گفته است: نرخ ارز مرجع تغییر نخواهد کرد و به قوت خود باقی است.

وی همچنین در خصوص مشوق‌هایی که برای صادرکنندگانی که ارز خود را در مرکز مبادلات عرضه کنند گفته است: این مشوق‌ها در بخش معافیت‌های مالیاتی و معافیت حقوق ورودی گمرکی برای کسانی که ارز خود را به مرکز مبادلات عرضه کنند در نظر گرفته خواهد شد و به هر میزان ارز که برای واردات کالاهای اساسی نیاز داشته باشند در اختیار آن‌ها قرارداده خواهد شد.

نگاه از پشت تلسکوپ: از آنجا که تاکنون تیم اقتصادی دولت یک تیم منسجم و کاملاً هماهنگ بوده، گویا محمود بهمنی سخنان اخیر وزیر اقتصاد شمس‌الدین حسینی را در خصوص تک نرخی شدن ارز با نرخ مرکز مبادلات و مرجع شدن مرکز مبادلات نشنیده و یا نخوانده‌اند و لذا ضروری است هماهنگی از دست رفته در تیم اقتصادی دولت پیرامون سخنان و مصاحبه‌ها بازگردانده شود.

از سویی هرچند محمود بهمنی پیرامون مشوق‌های صادرکنندگان خوب (صادرکنندگانی که ارز خود را در مرکز مبادلات عرضه می‌کنند) توضیحاتی داده، اما در خصوص تنبیهات صادرکنندگان بد سخنی به زبان نیاورده است. البته پیش از وی سازمان توسعه تجارت با هماهنگی وزارت صنعت و معدن و تجارت و مرکز مبادلات ارزی این تنبیهات را گویا به شکلی عملی به صادر کنندگان بد نشان دادند و از صادرات محصولات آن‌ها جلوگیری کردند. البته صادرکنندگان بدی که فراموش کرده بودند که چندی پیش محمد رضا رحیمی خطاب به آن‌ها گفت: همانا نوبت ما هم می‌رسد!

همه نرخ‌هایی که شناور می‌شوند

امروز ایسنا گفتگویی با مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی داشته که وی طی آن اشاره کرده است: قیمت سوخت شرکت‌های هواپیمایی داخلی که پرواز خارجی دارند بر اساس نرخ فوب خلیج فارس محاسبه می‌شود، و با توجه به تغییر ماهانه این نرخ بین‌المللی قیمت سوخت نیز برای پروازهای بین‌المللی شرکت‌های داخلی تغییر می‌کند.

اما این موضوعی نیست که توجه رصدخانه اقتصادی تابناک را به خود جلب کرده بلکه موضوع بر سر تیتری است که ایسنا برای خبر خود انتخاب کرده است: شناور شدن نرخ سوخت پروازهای بین‌المللی.

نگاه از پشت تلسکوپ: گویا ایسنا فراموش کرده است که طی ماه‌های اخیر و در پی "شناور شدن نرخ ارز" قیمت بسیاری از خدمات و کالاها و اجناس شناور شده است. در حال حاضر نمونه بارز لبنیات است که نرخ آن به شدت شناور است و گویا تا چندی بعد رسماً قرار است بر اساس نرخ فوب خلیج فارس تعیین شود!

و برداشت آزاد...

امروز اسدالله عسگر اولادی در گفتگو با فارس عنوان کرده است: اگر دولت دلار ندهد کارساز نیست قبلاً هم گفته‌ام ما روزانه 170 میلیون دلار برای واردات نیاز داریم که باید رفع احتیاج شود اگر دولت دلار بدهد بازار تنظیم می‌شود و در هر قیمتی که دولت بخواهد می‌تواند بازار را نگه‌ دارد...