محمد باقر قالیباف نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری کشور، شب گذشته با شرکت در برنامه شبکه جام جم سیما به سوالات ایرانیان خارج از کشور پاسخ داد. آنچه در ادامه می‌آید متن کامل این برنامه است.
مجری:سلام عرض می کنم خدمت شما ایرانیان در هر کجای این کره خاکی که هستید.برنامه انتخاب ایرانی با هدف آشنایی با برنامه ها و همین طور شخصیت کاندیداهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تقدیم شما عزیزان می شود. میهمان این برنامه ما جناب آقای دکتر محمد باقر قالیباف هستند. آقای دکتر خدمت شما سلام عرض می کنم و خواهش می کنم به عنوان مقدمه اگر نکته ای دارید بفرمایید؟
قالیباف: بسم الله الرحمن الرحیم. بنده هم عرض سلام دارم خدمت جنابعالی و همه هموطنان عزیزم چه عزیزانی که در داخل کشور صدای من را می شنوند و تصویر من را می بینند و چه همه هموطنان عزیزی که در راه های دور و در اقصی نقاط این کره خاکی مشغول زندگی شان هستند. برای همه شما آرزو می کنم که زندگی توام با شادابی و نشاط داشته باشید. انشاءالله که بیش از هر زمان و هر مکانی،هر جایی که هستید کانون خانواده شما کانونی گرم باشد. از اینکه توفیق دارم درخدمت شما باشم خداوند بزرگ را شاکر هستم.این فرصتی است برای من که دغدغه های شما را از روی امواج بشنوم و از این فرصت استفاده کنم و با این دوربین دغدغه های خودم را که دغدغه‌هایی جز دغدغه های شما نیست و نگاه‌هایی که دارم ، تقدیم شما عزیزان بکنم . البته اگر توفیق پیدا کنم که در دولت، خدمتگزار شما باشم امیدوارم که تنها صحبت ما و سخن ما از طریق دوربین و امواج نباشد، انشاءالله از نزدیک هم بتوانیم رو در رو آن فضای گرم و صمیمی را انشاء الله برقرار کنیم.
مجری: متشکرم آقای دکتر. با کسب اجازه از حضرتعالی خواهش می کنم بخش اول پرسش‌های تصویری بینندگان را ببینیم؟
سوال : چه برنامه های قابل اجرا و عملی که می تواند در شرایط فعلی هم از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به مملکت کمک کند دارید ؟
سوال : شما برای عزت و سربلندی آینده انقلاب و میهن اسلامی ما چه برنامه و راهکاری دارید ؟
مجری: آقای دکتر این سئوالات معطوف به برنامه های شما بود .دو تا سئوال دیگر هم داریم به صورت ایمیلی خانم سارا از هلند عنوان کردند که علت کاندیداتوری شما چیست و چه اهدافی را دنبال می کنید و همین طور آقای افشین زین العابدین زاده از قزاقستان عنوان کردند که چه تضمینی وجود دارد که برنامه هایی که ارائه داده اید اجرایی بشود ؟
قالیباف : من اجازه می خواهم از این سئوال شروع کنم که به هرحال چه انگیزه ای باعث حضور بنده در این عرصه شد.طبیعی است که هر شهروند ، هر ایرانی، یکی از مهمترین دغدغه هایش همیشه به فکر کشورش هست و به فکر مملکتش هست طبیعتا همه جامعه های ایرانی در هر کجا که هستند آن هویت ایرانی خودشان، مسلمان بودنشان یا اگر جزو ادیان دیگر هستند به هرحال آن هویت ایرانی بودن در همه ایرانی ها در هر کجا که هستند مایه افتخارشان است و به آنها توجه دارند. بنده هم در این کشور به هر حال به عنوان یک ایرانی همیشه این دغدغه را داشتم که چگونه دین خودم را به مردمم و به کشورم و به دینم ادا کنم.به هرحال بنده اگر امروز این توفیق را دارم که اینجا نشسته ام و این اعتماد با توجه به مسئولیت های گذشته وجود دارد که این فرصت برای من فراهم شود بدون شک این به برکت مردم همین کشور است، به برکت امکانات مادی و معنوی است که در این کشور وجود داشته، به برکت انقلاب اسلامی است که این فرصت را به بنده داده است. انقلاب اسلامی این فرصت را داد که این ظرفیت سازی بشود و من امروز اینجا باشم. خب در چنین شرایطی کشور ما با مشکلاتی هم روبرو است، وظیفه من است در شرایطی که این مردم این فرصت را برای من فراهم کردند امروز که آنها نیازمند کمک هستند وظیفه دارم که به کمک مردم بیایم. این هم وظیفه ما است نه ملت ما ، چرا این را می گویم ؟ آمار و ارقام نشان می دهد کشور ما از جهت منابع انسانی با استعداد ، با ظرفیت ، با دانش نسبت به بقیه کشورها از امتیازات خوبی برخوردار است. اگر امروز ما بگوییم ایران بهشت معادن است و ظرفیت های بسیار اقتصادی و مادی در کشورمان وجود دارد حرف اغراق آمیزی نگفتیم. به هرحال ما امروز فقط در حوزه نفت و گاز دومین کشور جهان نیستیم، از نظر برخورداری از معادن متعدد روی و سرب واقعا وضعیت بسیار مناسبی داریم . در حوزه کشاورزی و صنعت نیز وضعیت بسیار خوبی داریم ولی واقعیت این است که با وجود همه این ظرفیت ها،مردم ما با مشکلات اقتصادی جدی روبرو هستند. در واقع باید بگوییم با توجه به این مشکلات، کارنامه قابل دفاعی در حوزه اقتصادی نداریم. من فکر می کنم اینجا حلقه گم شده ای داریم به نام مدیریت که بنده معتقد هستم باید به این موضوع توجه کنیم که بتوانیم از این ظرفیت ها استفاده کنیم.ما نیازمند یک اصلاح جدی در ساختار اداری و اجرایی کشورمان هستیم.نخبگان ما باید در تصمیم سازی و در تصمیم گیری تاثیرات جدی داشته باشند و در متن تصمیمات باشند نه در حاشیه آن. حالا فرق نمی کند این نخبه عزیز در داخل کشور باشد یا خارج از کشور، مهم این است که دغدغه دارد، قلبش برای کشورش می تپد و برای عزت و سربلندی این کشور دغدغه مند است. بنده احساس کردم که با سابقه اجرایی و مدیریتی که دارم و با آشنایی که در این زمینه دارم می توانم در این شرایط سختی که داریم به مردم عزیزمان کمک کنم، در واقع دینم را به کشورم و به مردمم و به نظامم انشاء الله ادا کنم .
مجری: سئوال بعدی به صورت ایمیلی هست. آقای حمید از فرانسه عنوان کردند که تا چه حد خودتان را ملزم به رعایت چهارچوب های برنامه پنجم توسعه وسند چشم اندازمی دانید ؟
قالیباف : عزیزان خارج از کشور می دانند در اکثر کشورهای دنیا به هرحال روابط سیاسی و اداره کشور مبتنی بر حرکت های حزبی است .آنجا احزاب برنامه مدونی طراحی می کنند،درباره آینده پیش بینی دارند و بر همین اساس در فعالیت های سیاسی شرکت می کنند و وقتی هم که دولت را اداره می کنند با یک برنامه مشخص پیش می روند.ولی شما می دانید که ما در کشورمان حزب و فعالیت های حزبی داریم ولی احزاب ما متاسفانه بر اساس برنامه حرکت نمی کنند، یعنی برنامه محور نیستند. برنامه ای برای اجرای بخش های مختلف در عرصه های اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی و فرهنگی ندارند، بیشتر یک حرکت سیاسی دارند و فعالیت سیاسی می کنند.این یکی از ضعف های ما است. ما این ضعف را امروز با سندهای بالا دستی جبران کردیم، یعنی کشور امروز یک برنامه و سند چشم انداز تا سال 1404 دارد. بر اساس این سند سیاست های کلی برای یک دوره 20 ساله تنظیم شده است.سند چشم انداز از سوی نخبگان کشور تهیه شده و مراحل تصویب خودش را طی کرده است. بعد از آن سند پنج ساله تهیه می شود که دولت آن را به صورت لایحه تنظیم و تقدیم مجلس می کند. مجلس بعد از کار کارشناسی آن را تصویب می کند و برای اجرا به دولت ابلاغ می کند. در واقع ما ضعف حزبی مان را با این اسناد بالا دستی که همه اینها در چارچوب میثاق ملی مان که قانون اساسی مان است، مسیرخودش را طی می کند. بنده هم برنامه ای با عنوان پیشرفت و عدالت با کمک نخبگان و عزیزان صاحب نظر و با تجربه تنظیم کرده ام که خارج از قواره سند و چشم انداز و برنامه پنج ساله نیست .
مجری: متشکرم. بخش بعدی سئوالات هم به صورت تصویری است :
سوال : از کاندیدای محترم سئوالی که دارم این است که چه برنامه ای برای اقتصاد و رفع مشکلات موجود دارد ؟
سوال : چه راهکاری برای کنترل قیمت ارز و برگرداندن ثبات اقتصادی به کشورمان دارید،راهکاری که می تواند امنیت روانی را هم برای مردم داخل و هم برای مردم خارج از کشور به ارمغان بیاورد ؟
مجری: بفرمایید ؟
قالیباف : خواهش می کنم. خب هموطنان عزیزم به موضوع مهمی اشاره کردند، این چالش اقتصادی که مهمترین چالش امروز کشور ما است دامنه اش آنقدر وسیع است که عزیزان خارج از کشور ما را هم تحت تاثیر قرار داده است. به هرحال بخش قابل توجهی از مردم ما برای ادامه تحصیل و تکمیل تحصیل در خارج از کشور زندگی می کنند یا ممکن است عزیزانی حتی برای درمان، برای سفر، برای سیاحت از کشور خارج بشوند.تاثیرات اقتصادی مخصوصا نوسان نرخ ارز به شدت در زندگی و در برنامه ریزی آنها تاثیر گذار است . طبیعتا مهمترین برنامه ای که بنده دارم در اولویت اول بازگرداندن آرامش و ثبات به اقتصاد کشور است که این برنامه به صورت بسیار مدون و در یک زمانبندی مشخص برای 2 سال برنامه ریزی شده تا اتفاق بیفتد. روش کار هم به این گونه است که ما در اولویت اول تثبیت نرخ ارز را داریم، اول باید این ثبات درنرخ ارز به وجود بیاید که ما بتوانیم ارزش پول ملی مان را ، بحث مربوط به تولید را، بحث مربوط به هدایت نقدینگی را به سمت اولویت های اقتصادی ببریم ،چون پیشرفت و عدالت بدون رونق و رشد اقتصادی امکان پذیر نیست . بنابراین ما باید تلاش کنیم از تصمیمات خلق الساعه فاصله بگیریم. این طور نباشد که در هر هفته و هر ماه یک سیاست و یک تصمیم جدید بگیریم. امروز ما افزایش نقدینگی داریم وافزایش نقدینگی این تورم را به جامعه تحمیل کرده است. متاسفانه امروز ما در شرایطی هستیم که این تورم توام با رکود است. ما ناگزیر هستیم که این رکود را بشکنیم و وارد عملیات رونق اقتصادی شویم. این از دو راه ممکن است؛ یک راه این است که مجددا نقدینگی را به بازار کار وارد کنیم که خب این نقدینگی خودش تورم زا است، پس این کار، کار درستی نیست. مهم این است که این نقدینگی را ما هدایت و کنترل کنیم و این هدایت و کنترل برود به سمت اولویت هایی که در تولید چه در کشاورزی و چه در صنعت مورد توجه است. اگراین کار انجام بشود مطمئن هستم بااین برنامه مدون و قدرت اجرایی که وجود دارد و همراهی تیم بنده و مردم عزیزمان این مشکلات حل می شود. به هرحال این اعتماد هم در مردم نسبت به بنده وجود دارد بخاطر سابقه کارهایی که دربخش های مختلف در کشور انجام دادم. امیدوارم که در شش ماهه اول آغاز به کار دولت، مردم ما چه عزیزان و هموطنان خارج ازکشور و چه مردم عزیزمان در داخل کشور تثبیت ، ثبات ، آرامش و کنترل گرانی را ببینند.ما می خواهیم مردم از یک سو ببینند که دیگر کالاهاافزایش قیمت پیدا نکند و تثبیت قیمت ها را حاکم کنیم . انشاء الله در عرض شش ماه روند نزولی قیمت ها مخصوصا در کالاهای اصلی و در تثبیت نرخ ارز ارمغان اول دولت ما باشد برای این عزیزان .
مجری: متشکرم.سئوال بعدی به صورت ایمیلی هست. آقای منصور از آلمان عنوان کردند با توجه به تحریم های بی رحمانه و یک طرفه بخصوص از طرف اتحادیه اروپا و اینکه این تحریم ها روی زندگی ما که در خارج هستیم هم تاثیر گذاشته است و مثلا در برخی ازبانک ها برای افتتاح حساب مشکل داریم چه برنامه ای برای رفع این تحریم ها دارید. لطفا به صورت کلیشه ای پاسخ ندهید ؟
قالیباف : بنده حتما معتقد هستم که تحریم ها اثر گذار هستند ،ولی اینقدر که بعضا مورد تاکید قرار می گیرد که تحریم ها می تواند به گونه ای باشد که در تصمیم ها و در مبانی ما که عزت و سربلندی کشورمان هست آن را تحت تاثیر قرار بدهد. بنده معتقدم که چنین اتفاقی نخواهد افتاد. نگاه کنید آثار تحریم ها در داخل و خارج از کشور با هم متفاوت است. دلیل تفاوت هم این است در داخل کشور تحریم ها آثارش کم است. اینقدری که ما در سوء تدبیر و در ضعف مدیریت دچار اشکال هستیم و مشکلات در حوزه اقتصادی درست کردیم، واقعا در خارج ازکشور اینگونه نیست. توضیح می دهم چرا؟ اولا شما می دانید که به هرحال دنیا اینقدر بزرگ است و ظرفیت های اقتصادی دارد و آمریکا هم آنقدر قدرتمند نیست که بگوییم آمریکا با این تحریم یک طرفه ای که دارد انجام می دهد و فشاری که دارد می آورد قادر است که همه دنیا را هم جهت خودش بکند و دنیا هم آنقدر کوچک است که او بتواند این فشارها را اعمال بکند. واقعا این گونه نیست. ما اگر تدابیر درستی را در داخل برای اجرای سیاست های اقتصادی خودمان به کار بگیریم بخش بزرگی از مشکلات حل می شود.ما در تهران الان پروژه های بزرگی را داریم اجرا می کنیم. هر ایرانی عزیزی که وارد کشور می شود و تهران می آید اگر مخصوصا حتی سالی یک بار به اینجا سفر بکند می بینید که از سال قبل تا امسال چه تحولات عظیمی در کارهای زیر ساختی شهر تهران اتفاق افتاده است. بعضی از پروژه های ما مثل پروژه صدر- نیایش جزو افتخارات مهندسی کشور و جزء پروژه هایی است که در دنیا مورد توجه قرار گرفته است .اگر ایرانیان عزیزمان خارج از کشور به سایت ها مراجعه کنند این افتخارات را می بینند.پس این تاثیرات به آن شکل نیست ولی من این را قبول دارم که در خارج از کشور بخاطر رفتارهای غیر منطقی و شاید این گونه بگویم بعضا ظالمانه ای که واقعا حقوق انسانها را و حقوق شهروندی را بعضی از کشورها رعایت نمی کنند ممکن است برخی از هموطنان ما امروز بخاطر این حساسیت هایی که پیدا شده برای بازکردن یک حساب، جابجا کردن حداقلی پول دچار اشکال باشند. این دیگر به نظر من آن کم لطفی و یا نگاه تبعیض آمیزی است که در اوج شعار دموکراسی و توجه به حقوق بشر متاسفانه آمریکا و بعضی از کشورها این ظلم را دارند به شهروندان ایرانی می کنند. البته بنده بر این اعتقاد هستم که مسئولین ایرانی و نظام جمهوری اسلامی هر ایرانی که در هر کجای دنیا باشد، فارغ از اینکه چه گرایشی یا نگاه و باوری دارد به صرف اینکه یک ایرانی است ما مکلف هستیم از حقوق او دفاع کنیم.انشاءالله بتوانیم با افزایش قدرت ملی خودمان تاثیرگذاری در حوزه دیپلماسی داشته باشیم که بتوانیم با این قدرت از عزت ایرانیان در خارج از کشور و از حقوق آنها دفاع کنیم .
مجری: بخش بعدی سئوالات تصویری و مربوط به عرصه سیاست خارجی هست که به اتفاق می بینیم.
سوال : چرا کشورهایی که دوست و همسایه ما هستند از آنها می گذریم و در کشورهای بیگانه- منظورم از بیگانه کشورهایی است که خیلی دور هستند و حالا نمی خواهم اسمشان را ببرم- آنجا سرمایه گذاری می کنیم ؟
مجری: دو تا سئوال ایمیلی هم داریم که خانم سارا از دانمارک پرسیدند.اول اینکه سیاست خارجی شما چیست و چه تغییراتی در سیاست خارجی کنونی خواهید داد و همین طور آقای امیر حاجی رمضانی و همین طور خانم پرویش امیر سلطانی از فرانکفورت پرسیدند که رابطه ما با کشورهای همسایه برای ایجاد دوستی ، صلح ، آرامش و عدالت پایدار چگونه خواهد بود ؟
قالیباف : باید بینیم که چه توقعاتی از سیاست خارجی داریم و سیاست خارجی باید چه ماموریتی و چه وظیفه ای را برای کشور انجام بدهد. ما توقعمان از سیاست خارجی این است که سیاست خارجی بتواند منافع ملی و امنیت ملی ما را تامین و تضمین کند. ما از سیاست خارجی این توقع را داریم که بتواند هویت ملی ،هویت دینی و هویت انقلابی ما را حفظ و آرمان های ما را محقق کند. این خواسته ما از مجموعه سیاست خارجی است ،ولی نکته ای که اینجا به نظر می رسد باید یک مقدار با تامل به آن توجه کنیم این است که بر اساس قانون اساسی این طور نیست که رئیس دولت و رئیس جمهور هر کسی شد، می تواند برای سیاست خارجی یک تصمیم نهایی بگیرد . سیاست خارجی با دیپلماسی کاملا با هم متفاوت است. دستگاه وزارت خارجه ما دارد کار دیپلماسی را پیگیری می کند و در واقع تحقق می دهد و عملیاتی می کند برای آن سیاستهای خارجی. ولی سیاستهای خارجی برآیند مجموعه حاکمیت است، یعنی بقیه قوا هم نسبت به سیاست خارجی نقش دارند؛ مجلس ، قوه قضاییه ، قوه مجریه و همچنین رهبری بر اساس قانون اساسی در سیاست های خارجی تاثیرگذار هستند. بنابراین با تغییر رئیس جمهور الزاما تغییرات اساسی در رویکردهای سیاست خارجی اتفاق نمی افتد. این تنها متعلق به ایران نیست، بعضی از کشورها بیش از سه چهار دهه تغییری در سیاست خارجی شان نداده اند. دولتها جابجا می شوند، وزیر خارجه شان جابه جا می شود، ولی سیاست ها همچنان ثابت است. پس باید به این موضوع دقت کنیم. نکته دوم هم باید این را بدانید اصلا قبل از اینکه در حوزه دیپلماسی ما بخواهیم اقدامی برای سیاست خارجی انجام بدهیم ، نیازمند این هستیم که دولت یک قدرت ملی ایجاد کند. دولت برای اینکه در حوزه سیاست خارجی بتواند رقابت ، مقاومت ، تعامل یا مذاکره کند باید از یک قدرت ملی بالایی برخوردار باشد که در آن مذاکره از یک پشتوانه عظیمی بهره ببرد.
ایران ظرفیت‌های بسیار بالایی در تولید قدرت ملی دارد.ما موقعیت ژئوپولوتیکی و موقعیتی جغرافیایی بسیار مناسبی داریم که این موقعیت در واقع وزن ژئوپولتیکی ما را هم در مقیاس منطقه ای و هم در مقیاس جهانی بالا برده است .در بحث منطقه ای و در سطح جهانی شما نگاه بکنید امروز یکی از مهمترین موضوعات دنیا بحث انرژی است، درست است انرژی های پاک ، خورشیدی و غیر فسیلی وجود دارد، ولی واقعیت این است که هنوز دنیا اتکاءاش به انرژی فسیلی است. قریب به هفتاد درصد انرژی فسیلی اعم از نفت و گاز در شمال و جنوب ایران قرار دارند، یعنی اگر به جغرافیای دنیا توجه کنید ،دو محور انرژی وجود دارد که در شمال ایران در اطراف دریای مازندران و در جنوب ایران در منطقه خلیج فارس است . خب شما نگاه کنید حالا منهای همسایگان و منهای حوزه خاورمیانه همه کشورها چه به سمت آسیا چه به سمت اروپا نیازمند این هستند یا تولید کننده هستند یا می خواهند گاز و نفت خود را منتقل کنند یا مصرف کننده هستند و می خواهند از این استفاده کنند و ایران تولید کننده است. به هرحال این موقیعت ژئوپولتیکی بی نظیری است. شما در حوزه هوایی- چون بنده یک آشنایی محدودی هم به هرحال در حوزه بحثهای هوایی دارم- - نگاه کنید تمام اُوِر فلایت هایی که بین شرق و غرب دارند عبور می کنند و می روند شما وقتی که نگاه می کنید موقعیت جغرافیایی ایران منحصر به فرد ترین نقطه ای است که می تواند سرویس های لازم و خدمات لازم را در واقع یک هاب منطقه ای بشود برای همه پروازهایی که اتفاق می افتد. امروز بحث ارتباطات بسیار مهم و جدی است . در واقع فیبر نوری و ارتباطاتی که لازم هست بین شرق و غرب دنیا عبور کند باز موقعیت جغرافیایی ایران منحصر به فرد است. همه اینها معنیش این است که قدرت ملی ما در اینجا افزایش پیدا بکند. لذا بنده معتقد هستم که یک رویکرد منطقه گرایی مخصوصا با همسایگان و با حوزه آسیای میانه با حوزه منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا و با حوزه شبه قاره هند باید برقرار کنیم. به هرحال همه دنیا آمریکا نیست ، ما در حالی که نقش آمریکا را نادیده نمی گیریم،ولی به دنبال گسترش روابط خود با دیگر کشورها هستیم. این فرصت ها هست. شما مطمئن باشید اگر در حوزه منطقه گرایی بتوانیم یک رقابت جدی کنیم بهترین فرصت است که ما در این حوزه دیپلماسی اولویت را بدهیم به دیپلماسی اقتصادی و دیپلماسی عمومی. نیاییم ماجراجویی کنیم، نیایم قهرمان بازی کنیم، نیاییم هزینه های بی جهتی را بر کشور تحمیل کنیم. ما باید بتوانیم یک رقابت هوشمندانه و یک مقاومت مقتدرانه در مقابل زیاده خواهی هایی که وجود دارد داشته باشیم.این ظرفیت به نظرم در حوزه سیاست خارجی وجود دارد. امروز ایرانیان عزیز ما در خارج از کشور از روند رفتار حوزه دیپلماسی ما در دفاع از خواسته های به حق آنها و حمایت های آنها از این ظرفیت هایی که وجود دارد برخوردار نیستند.اینها به نظر من بیشتر ضعف مدیریتی است تا خدایی نکرده بگوییم چنین قدرتی وجود ندارد. ما از این ظرفیتها باید به درستی استفاده کنیم و بتوانیم پیش برویم و این تقویت در حوزه سیاست خارجی انشاء الله اتفاق بیفتد .
